O domingo 11 de febreiro de 2024 celebrarase o “Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia”, proclamado pola Asemblea Xeral das Nacións Unidas. E un ano máis, o Instituto Galego de Física de Altas Enerxías (IGFAE) organiza en Santiago de Compostela a Masterclass Internacional de Física de Partículas, dirixida a alumnas de 1º de bacharelato de institutos de Galicia.

A xornada, que terá lugar este ano o venres 9 de febreiro, cumpre en 2024 a súa quinta edición. Esta cita ten por obxectivo achegar a física ás alumnas, que poderán realizar unha práctica experimental con datos reais do CERN. Farano a través das propias investigadoras do IGFAE, que compartirán algunhas claves do seu traballo e amosarán referentes femininas para as futuras xeracións de investigadoras.

Desde o IGFAE cremos que é esencial promover o acceso á ciencia e a participación plena e equitativa de todas as persoas, especialmente en disciplinas como a física de partículas, onde persiste unha notable fenda de xénero, cunha escasa presenza feminina. Por iso abrimos as portas ás mozas galegas, para que coñezan o noso traballo e tomen contacto con este campo, gozando dunha experiencia inesquecible e coñecendo as tarefas cotiás das investigadoras que traballan na disciplina.

Número de prazas e inscricións

O número de prazas amplíase nesta edición ata 60 participantes, con 2 alumnas de 1º de bacharelato por instituto (posibilidade de ampliar a 3 en función da evolución das inscricións).

Esta xornada pode ser un incentivo para decantarse por carreiras científicas, polo que cómpre ter presente este criterio na selección das participantes. Ademais, dado que a discusión dos resultados será en inglés, debería tamén considerase este aspecto.

O profesorado que acompañe ás estudantes pode asistir e incluso participar activamente na Masterclass, se así o desexa, o que deberá indicar no formulario. As solicitudes serán atendidas por orde de chegada. O IGFAE farase cargo da manutención.

Programa da Masterclass

Durante a mañá, as asistentes afondarán no coñecemento da física de partículas cunha serie de conferencias introdutorias. A continuación realizarase unha sesión práctica por ordenador, na que se utilizarán datos reais dun experimento do CERN. Os resultados discutiranse posteriormente por videoconferencia con investigadoras do CERN, así como con alumnas doutros países que tamén participan na Masterclass. Nesta edición, á videoconferencia que se celebra en Santiago tamén se unirán estudantes de Brasil, Bulgaria e Italia.

Na sesión da tarde haberá unha charla-coloquio que poñerá o acento nas figuras de moitas mulleres, procedentes de diferentes culturas, países, clases, etnias e condicións, que fixeron grandes achegas á ciencia dende os espazos que conseguiron ocupar, pero que seguen sendo en moitos casos bastante descoñecidas.

A Masterclass ofrece, por tanto, unha oportunidade e unha experiencia inesquecible para as alumnas, que terán a oportunidade de achegarse ao método científico mediante un pequeno simulacro do que supón a día a día da carreira investigadora. Farano, ademais, aprendendo sobre a historia das mulleres na ciencia. A xornada é froito da colaboración do IGFAE co Grupo Internacional de Divulgación de Física (promotores da Masterclass) e o CERN (Organización Europea para a Investigación Nuclear).

A Masterclass é posible grazas á colaboración de:

• • Clara Landesa Gómez
  • Lidia Carcedo Salgado
  • Raheema Hafeji
  • Ana Lorenzo Medina
  • Alicia Muñoz Ramos
  • Iris García Rivas
  • Sara Sellam
  • Victoria Valcarce Cadenas
  • Beatriz Errandonea Félix
  • María Pereira Martínez
  • Cristina López Iribarnegaray
  • Paula Velasco Sánchez
  • María Vieites Díaz
  • Verónica Villa Ortega
  • Martina Feijoo Fontán

Esta xornada nace como froito da colaboración do IGFAE co “Grupo Internacional de Divulgación de Física de Partículas (IPPOG)”, promotor da Masterclass, e o CERN (Organización Europea para a Investigación Nuclear).

Actividades do IGFAE anteriores polo Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia: Masterclass de física de partículas para rapazas (2019, 2020, 2022 e 2023), Mesa redonda: “De nenas a investigadoras: o camiño da ciencia” (2021) e Christiane, bio-musical científico (2022).